Op verzoek van de adviescommissie Gebiedsgerichte Aanpak (GGA) stikstof Liefstinghsbroek onderzoeken vijf partijen* de stikstof in en rond het Liefstinghsbroek. In deze rapportages delen de meetpartners hun aanpak voor de meetpilot ‘Maatwerk met Meetwerk’ en de onderzoeksresultaten.
In de meetpilot ‘Maatwerk met Meetwerk’ wordt stikstof gemeten in een straal van 3 kilometer rondom het Natura 2000-gebied Liefstinghsbroek. In deze rapportages beschrijven de meetpartners hun meetnetwerk in en rond het gebied. In de rapportages staat welke meettechnieken worden gebruikt (zoals sensoren, meetbuisjes en bulkmetingen) en hoe de stikstofverbindingen stikstofdioxide (NO2) en ammoniak (NH3) worden gemeten.
Deze meettechnieken hebben de afgelopen maanden verschillende resultaten opgeleverd. De meetpartners hebben daarnaast vergelijkingen gemaakt tussen verschillende meettechnieken op dezelfde locatie. Uit de combinatie van sensormetingen en activiteitenregistratie is er regelmatig een relatie te leggen tussen activiteiten in het gebied en de concentratiewaarnemingen. De resultaten van de concentratiemetingen geven waardevolle inzichten voor het bepalen van een betrouwbaar maandgemiddelde aan stikstof in de omgeving.
De eerste rapportage is in november 2023 uitgekomen. Hierin staan metingen van het eerste half jaar van 2023. Het begin beschrijft de opgave en het doel van de meetpilot. Vanaf pagina 9 worden het meetplan en de meetmethoden uitgelegd. Vanaf pagina 21 toont de rapportage de eerste voorlopige meetresultaten.
Lees de eerste rapportage (
PDF-bestand, 3 MB)
De tweede rapportage is een uitbreiding van de eerste rapportage met data van negen maanden. De eerste drie hoofdstukken zijn grotendeels hetzelfde. Vanaf hoofdstuk 4 wordt er meer ingegaan op het analyseren en vergelijken van de data. Deze rapportage werd in april 2024 geplaatst.
Lees de tweede rapportage ( PDF-bestand, 3 MB)
De derde rapportage is een uitbreiding van de eerste en tweede rapportage. In de derde rapportage zijn resultaten van minstens een jaar aan metingen van alle meetmethoden opgenomen. Vanaf hoofdstuk 5 worden er nieuwe resultaten beschreven. Deze rapportage is uitgekomen in oktober 2024.
Lees de derde rapportage ( PDF-bestand, 4 MB)
Meer informatie over de meetpilot staat op de website van het Liefstinghsbroek.
In vergaderingen wordt alle actuele informatie uit het meetnetwerk besproken met de adviescommissie. De adviescommissie neemt de resultaten van de meetpartners mee in het samenstellen van een gebiedsgerichte aanpak voor de provincie.
De meetpilot is een leerperiode waarin ervaring wordt opgedaan over hoe je stikstof moet meten en wat je kunt met de resultaten. Aanvullende weermetingen en activiteitenregistratie door agrariërs in het gebied, helpen mee bij het vormen van een compleet beeld voor de meetpartners.
De komende periode verzamelen de meetpartners meer data, die zij samen verder analyseren. Elk half jaar delen de meetpartners een rapportage met nieuwe resultaten uit de metingen. De eindrapportage staat op de planning voor het eerste kwartaal van 2025.
*De vijf meetpartners: Wageningen University & Research (WUR), OnePlanet Research Center, Universiteit van Amsterdam (UvA), Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) en Nederlandse organisatie voor toegepast-natuurwetenschappelijk onderzoek (TNO).