De adviescommissie gebiedsgerichte aanpak stikstof Liefstinghsbroek (GGA) zoekt in opdracht van de provincie Groningen uit welke oplossingen er zijn om de stikstofgevoelige natuur in het Liefstinghsbroek in stand te houden en tegelijkertijd een toekomstbestendige positie te realiseren voor de landbouw. De uitkomsten worden voor de zomer van 2022 vertaald naar een advies aan de provincie.

Aanstelling onafhankelijk wetenschapper

Om de objectiviteit in het proces te waarborgen is een onafhankelijk wetenschapper aangesteld. Dit is Martin Scholten werkzaam bij de Universiteit Wageningen. Hij zal verschillende vragen die uit de adviescommissie komen onderzoeken, de commissie adviseren en ook de verschillende onderzoeken (b.v. natuur-, water- en bodem) voor het Liefstinghsbroek controleren en beoordelen.

Presentatie en bespreken stand van zaken 1e concept gebiedsanalyse

De gebiedsanalyse voor Liefstinghsbroek bestaat uit 3 delen:

1. Natuurdoelanalyse: met ecologisch en hydrologisch (water) en bodem onderzoek > de 1e concept resultaten hiervan zijn vertraagd en worden pas na de zomer verwacht
    
2. Stikstofanalyse: modelberekeningen en later ook metingen
    
3. Stakeholderanalyse: gesprekken met belanghebbenden

In de commissie is een presentatie gegeven over de 1e concept resultaten en stand van zaken van de 2 onderdelen: stikstofanalyse en de stakeholderanalyse.

Vragen onderzoeken

Welke vragen over stikstof worden voor de adviescommissie onderzocht?

1. Hoeveel depositie komt er neer op Liefstinghsbroek en hoe groot is de overschrijding van de KDW?
2. Wat is de verachte autonome daling?
3. Wat is de verwachte daling door de aangekondigde bronmaatregelen?
4. Hoeveel daling is dus nog nodig om de KDW-waarden/de doelen uit de stikstofwet te halen?
5. Wat is de herkomst van de deposities in sectoren?
6. Waar komt de depositie uit Duitsland vandaan?
7. Wat is per sector de ruimtelijke verdeling van die herkomst? (hoeveel komt van x km afstand ect).
8. Wat zijn de grootste piekbelasters en wat is hun percentuele bijdrage aan de totale depositie?
9. Hoeveel ruimte is er nodig voor het legaliseren van de meldingen/vernietigde vergunningen/interrimmers?
10. Hoe kan de bepaling van de depositie op het Liefstinghsbroek i.e. het meetsysteem verder verbeterd worden?
11. Hoeveel daling is er de afgelopen jaren al bereikt door de NNN-inrichting?

Door de Trekkerclub is eerder al een brief en uitgebreide notitie gestuurd met aanvullende vragen. Ook deze vragen worden nader bekeken. Op dit moment zijn nog niet alle antwoorden beschikbaar maar er wordt wel gevraagd om een ontvangstbevestiging naar de opstellers te sturen vanuit de commissie.

Uitkomsten 1e concept resultaten stikstofanalyse

De 1e concept resultaten (berekeningen) van de stikstofanalyse laten een positieve zelfstandige daling van de stikstofdepositie op het Liefstinghsbroek zien richting 2030. Alle sectoren dragen bij aan deze daling. De 2 soorten bos in het Liefstinghsbroek komen daarmee in 2030 al bijna binnen de natuur (instandhoudings)doelen. Voor het blauwgras dat het meest gevoelig is voor stikstof zijn nog wel extra maatregelen nodig om de instandhoudingsdoelen te bereiken. Ook om stikstofruimte te realiseren voor de landbouw (bijvoorbeeld voor het oplossen van het vergunningenprobleem) en/of andere sectoren zijn nog aanvullende maatregelen nodig. Er wordt door de landbouw aanvullende vragen gesteld over actiepunten van het vorige adviescommissie overleg en echt aandacht gevraagd om de beschikbare informatie en presentatie transparant te delen en ook voor achterban beschikbaar te krijgen. De Provincie wil beschikbare informatie zo snel als mogelijk en transparant delen.

Voorbereidingsgroep om stikstof echt te gaan meten in het gebied

De huidige concept stikstofanalyse bestaat uit (model)berekeningen. Dit geeft een 1e beeld waar de stikstof in het Liefstinghsbroek vandaan komt. In de adviescommissie is besproken dat het erg belangrijk is om echt in het gebied zelf te gaan meten wat de werkelijke depositie is en waar deze vandaan komt. Om te beoordelen hoe we het beste kunnen gaan meten is een voorbereidingsgroep gemaakt onder leiding van de onafhankelijk wetenschapper Martin Scholten, met een afvaardiging van de adviescommissie en ook de landbouw. De voorbereidingsgroep maakt een voorstel om in de adviescommissie te bespreken.

Hoe ziet de communicatie er in het vervolg uit?

Op korte termijn wordt er gewerkt aan een website waarop informatie en voortgang uit de adviescommissie gebiedsgerichte aanpak stikstof te raadplegen is. Ook wordt gewerkt aan een brief voor inwoners en agrariërs in het gebied rond Liefstinghsbroek. Bij deze brief zit ook een 1e nieuwsbrief. Geïnteresseerden kunnen zich dan melden om in te schrijven om via een digitale nieuwsbrief om op de hoogte te blijven van het laatste nieuws uit de commissie. Om als commissie goed te weten te komen hoe de landbouw uit het gebied tegen het Liefstinghsbroek aan kijkt worden na de zomer keukentafelgesprekken gepland met een aantal agrariërs direct rondom het Liefstinghsbroek.

Verder nog besproken

Verder zijn nog de verlenging beheerplanperiode N2000 en rijksgelden programma natuur besproken. De provincie Groningen geeft aan voornemens te zijn alle Natura 2000 beheerplannen in de provincie ongewijzigd te verlengen. Dit in verband met de overgang naar de nieuwe Omgevingswet. De verlenging geeft de mogelijkheid om de uitkomsten van de verschillende onderzoeken en het eindadvies van de commissie mee te nemen bij de actualisatie van het beheerplan Liefstinghsbroek.

Ter kennisname is het provinciale document en overzicht van maatregelen om rijksgelden (programma natuur) te krijgen voor het herstel van de stikstof gevoelige natuur met de adviescommissie gedeeld. Hierin komt ook geld beschikbaar voor de vrijwillige opkoopregeling. De 1e fase rijksgeld van 3 jaar betreft vooral financiering van bestaande (interne) verbeteringen en beheersmaatregelen voor de natuur. De 2e fase van dit rijksgeld (programma natuur) betreft nog veel meer geld en kan op basis van advies uit de commissie verder ingevuld worden. De landbouw neemt afstand van de gebruikte woordkeuze van o.a. stikstofproblematiek in het provinciale document.

Wie zitten er in de commissie?

Voor de commissie is een onafhankelijk voorzitter gezocht. Dit is oud-burgemeester van Appingedam, Rika Pot. De commissie bestaat verder uit vertegenwoordiging van verschillende betrokken partijen in de omgeving van Liefstinghsbroek. Partijen die in Westerwolde al tientallen jaren samenwerken aan nieuwe natuur, recreatie en een goede positie voor de landbouw. De commissie is te bereiken via voorzitter Rika Pot of secretaris Remo Rietman.